Ngày 12.7.1984. Trận đánh khốc liệt nhất trong chiến dịch bảo vệ biên giới phía Bắc. 600 chiến sĩ hy sinh trong 1 ngày.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Đức Huy, Trưởng Ban liên lạc cựu chiến binh toàn quốc Mặt trận Vị Xuyên, Hơn 4000 cán bộ, chiến sĩ, đồng bào ta đã anh dũng hy sinh mà phần lớn họ mới trên dưới 20 tuổi. Đến nay, còn hơn 2000 liệt sĩ nằm rải rác trên khắp chiến trường Vị Xuyên mà chúng ta chưa tìm được hài cốt. Hiện ở nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên có khoảng 1700 liệt sĩ an nghỉ nhưng hơn một nửa liệt sĩ chưa có tên.
Vẫn còn đó, Vị Xuyên, những bia mộ “Liệt sĩ chưa biết tên”. Vẫn còn đó, Vị Xuyên - Mỗi lần đọc, một lần thương!
Cho con một lần lên đất mẹ Vị Xuyên
Nghe hơi thở bình yên giữa đại ngàn lộng gió
Nghe nhịp đập biên cương ngời trong ngực đỏ
Điểm cao năm nào còn đó những đau thương
Cho con một lần thôi đứng trước đài hương
Những Liệt sĩ “Chưa biết tên” khói sương nhòa nước mắt
Có người mới biết yêu chưa kịp về gặp mặt
Có người mười mấy xuân xanh, chưa biết thắp lửa tình
Ôi Vị Xuyên máu thấm địa linh
Thấm từng mỏm đá xanh ôm dáng hình địa đầu Tổ quốc
Đất mẹ Vị Xuyên về sau đi trước
Hóa đá rồi, bất tử lính Vị Xuyên
Những thung khe, sườn núi dọc đường biên
Ngàn hồn thiêng vẫn xung phong trên đỉnh trời đất mẹ
Khóm tre đầu sông Lô vẫn kiên cường thế
Cây gạo già kia hoa vẫn đỏ mỗi xuân về
Thắp nén hương lòng, nhớ người khuất xa quê
Lam khói rưng rưng chảy về “lò vôi thế kỷ”
Một tấc không đi. Một ly không rời vị trí
Đất nước bình yên. Người mãi mãi hóa anh hùng!
17/2/23
Nguyễn Hoàng Yến